Nowo przekazane eksponaty z rąk potomka słynnego sądeckiego generała, odebrał osobiście Komendant KaOSG płk SG Stanisław Laciuga. Niepowtarzalne muzealia uświetnią kolekcję zgromadzonych reliktów historii polskiego pogranicza.
Izba tradycji KaOSG w obecnej formie funkcjonuje od listopada 2019 roku. Znajdują się w niej eksponaty i materiały historyczne związane z formacjami granicznymi, począwszy od 1 Pułku Strzelców Podhalańskich, którego imię nosi Karpacki Oddział Straży Granicznej.
Do najbardziej cennych eksponatów sali tradycji KaOSG należą: maska pośmiertna Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz oryginalny dziennik bojowy 3 Batalionu 1 Pułku Strzelców Podhalańskich z okresu 17.04.1920 - 23.10.1920. Dużą część eksponatów stanowią również materiały historyczne wypożyczone przez Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, które sprawuje nadzór merytoryczny nad tą wystawą oraz Muzeum Armii Krajowej. Izba tradycji została również wyposażona w nośniki multimedialne, na których można oglądać archiwalne materiały w formie elektronicznej.
Od dzisiaj do tej kolekcji dołączą kolejne „białe kruki”. Będą eksponowane w specjalnym miejscu, poświęconym generałowi Józefowi Gizie.
***
fot. archiwum rodzinne
Józef Giza urodził się 3 marca 1887 r. w Dąbrówce Polskiej (dzisiaj w granicach Nowego Sącza). Przed Wielką Wojną należał do Polskiej Drużyny Strzeleckiej, wcielony do armii austriackiej walczył we Włoszech, w wojnie z bolszewikami doszedł z 1. PSP do Kijowa. Żołnierz zawodowy w międzywojniu (m.in. dowódca garnizonu KOP w Iwieńcu na Kresach), uczestnik wojny obronnej we wrześniu 1939 roku, przedstawiciel WP w Budapeszcie, szef Centrum Wyszkolenia Armii Polskiej na Bliskim Wschodzie, dowódca 7. Dywizji Piechoty we Włoszech. Po wojnie emigrant w Anglii, trawiony tęsknotą do opanowanego przez komunistów kraju, gdzie została żona i trójka dzieci (najstarszy syn Mieczysław poległ we wrześniu 1939 roku pod Radłowem; Kazimierz, ur. 1924 r., dołączył do ojca na emigracji). Zmarł 16 sierpnia 1965 r., w dniu św. Rocha, swego patrona – był bowiem ochrzczony w kościółku św. Rocha w Dąbrówce. Spoczywa na londyńskim cmentarzu Gunnersbury.
***
Niezmiernie miło nam również poinformować, że zakończyliśmy akcję związaną ze zbieraniem pamiątek po 1 Pułku Strzelców Podhalańskich.
W pierwszym tygodniu lutego 2021 r., Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu zorganizowało wystawę online przygotowującą do tegorocznych obchodów Narodowego Święta Niepodległości.
Wystawa pod Honorowym Patronatem Komendanta Karpackiego Oddziału Straży Granicznej w Nowym Sączu, płk. SG Stanisława Laciugi podsumowuje akcję społeczną: „Zbieramy pamiątki związane z historią 1 Pułku Strzelców Podhalańskich”.
Muzealne plansze z zebranych pamiątek znajdują się poniżej - do pobrania w formacie PDF.